Is dat dan gewoon? Voor ons wel en waarschijnlijk voor onze omgeving inmiddels ook. Dan heb ik het over die typische acties rondom vergeetachtigheid, chaotisch zijn en jezelf voor de kop kunnen slaan. Ik heb dan nu nog wel een paar maanden het excuus van het ontzwangeren, maar ik weet inmiddels beter. Het brengt me terug bij een herinnering van vroeger. Een vriendinnetje van mijn vroegere fanfarecorps belt en vraagt of ik haar saxofoon niet vergeet mee te nemen naar het optreden. Ik roep iets van ‘Nee, natuurlijk niet’, hang op, stap nog over de saxofoon heen en verlaat het huis. Uiteraard zonder saxofoon en met boze vriendin. Of die ochtend vorig jaar dat ik heel goed wist dat mijn goede vriendin jarig was. Als je haar dan vijf minuten later tegenkomt met het wegbrengen van de kinderen, groet je haar enkel even kort in het voorbij gaan. Waar bleef de link in mijn hoofd met ‘JARIG, FELICITEREN!’? Nog best goed te maken met een rechtsomkeert gevolgd door een sprintje, maar wat zeg je? Verzin je een excuus of zeg je eerlijk dat je het zelf ook niet snapt. In ieder geval neem ik na dat soort acties maar eerst een extra kop koffie.
Toch is het uitleggen inmiddels steeds minder noodzakelijk en moeilijk. Vooral als je je langer omringt door een vaste club mensen. Zelfs mijn zoon die ik wel eens vergat uit te zwaaien weet nu dat het niet persoonlijk bedoeld is. Mama’s hoofd werkt gewoon soms zo (of juist niet). Ik kan nog lang doorgaan over allerlei acties, zoekgeraakte pinpassen en sleutels en wat ik allemaal in mijn koelkast terug vind. Maar dit is waar het mij om gaat: Jezelf niet langer om zulke acties veroordelen, maar stapsgewijs accepteren als iets wat nou eenmaal (tijdelijk of langer) bij jou hoort. Je vraagt er bijvoorbeeld niet zelf om dat iets zomaar ineens helemaal uit je gedachten kan zijn. Het overkomt je. Toch krijgt onze innerlijke kritische stem veel ruimte om ons bestraffend en beschuldigend terecht te wijzen. Ik zie genoeg mensen ermee worstelen en heb dit zelf ook sterk ervaren. Wat levert het op?
Toewerken naar meer acceptatie is niet bedoeld om het jezelf gemakkelijk ervan af te maken. Het is wel een belangrijke stap naar de actiestand om het bespreekbaar te maken met je omgeving en het verzinnen van foefjes. Of er nu sprake is van hormonen, (trekken van) AD(H)D, of te veel aan je hoofd hebben. Bij mij helpt het zetten van wekkers als reminder voor verjaardagen, zendingsgeld meegeven of een bezoek aan het consultatiebureau, die overigens gisteren weer belde waar ik bleef. Zelfs zij zijn het inmiddels maar gaan accepteren en omringen mij nu rijkelijk met tips in plaats van de gebruikelijke terechtwijzingen.
Het kwartje dat de toilettassen echt vergeten zijn is gevallen en we kijken elkaar nog even aan. Het enige wat ontbreekt is een spannend achtergrondmuziekje. “Wat gaat er gebeuren?” Gaan we op de tour van “ja-maar-jij”? “Ja maar jij controleert toch altijd als laatste de kamers?” Nee, niet meer. Door ervaring hebben we geleerd dat het leggen van de “schuld” bij de ander misschien even die kritische stem in je het zwijgen oplegt, maar die van de ander vergroot of voor strijd zorgt. Mijn lip begint te trillen. Bij de eerste halve glimlach barsten we beiden in lachen uit. Gewoon, omdat het typisch ons is.
Bernadette van Dam
psycholoog bij Stichting De Vluchtheuvel